PRZYCZYNY

Stan zapalny wywołany jest odkładającą się przy dziąsłach płytką nazębną, z której do dziąsła przenikają szkodliwe substancje. Zapalenie obejmuje tkanki utrzymujące ząb w zębodole. Następuje przesunięcie przyczepu nabłonkowego, utrata włókien ozębnej oraz jej przyczepu do kości i cementu. Prowadzi to do resorpcji kości wyrostka zębodołowego szczęki i żuchwy, a w konsekwencji do rozchwiania i utraty zębów.

OBJAWY ZAPALENIA PRZYZĘBIA

• KRWAWIENIE (samoistne, podczas szczotkowania zębów, gryzienia twardych pokarmów). W badaniu stomatologicznym: krwawienie podczas zgłębnikowania kieszonek dziąsłowych i badania palpacyjnego przez lekarza.
• Zmiana zabarwienia dziąseł z prawidłowego jasnoróżowego poprzez żywoczerwone w stanie ostrym i sinawo – niebieskie w stadium przewlekłym zapalenia.
• Zmiana spoistości dziąsła (dziąsło „miękkie”, brak tzw. groszkowania powierzchni dziąsła, co daje obraz „śliskości” dziąsła).
• Obrzęk i rozrost dziąsła, doprowadzający do przykrycia korony zęba i powstania kieszonki dziąsłowej. W fazie początkowej choroby bez ubytku kości i przesuwania się przyczepu nabłonkowego wzdłuż korzenia zęba.
• Nadwrażliwość szyjek zębowych na bodźce mechaniczne, chemiczne a zwłaszcza termiczne.
• Postępujący proces zapalny doprowadza do powstania kieszonki przyzębnej (nadzębodołowej i podzębodołowej), spowodowanej wędrówką przyczepu nabłonkowego wzdłuż korzenia zęba. Kieszonki przyzębne pogłębiają się (nawet do 10-12 mm), zwiększa się w nich ilość płynu kieszonkowego. W kieszonkach pojawia się wydzielina surowicza, surowiczo-krwista, ropna. Dołączające się zakażenie bakteryjne może doprowadzi do powstania ropnia paradontalnego.
• ROZCHWIANIE ZĘBÓW Rozszerzenie się procesu zapalnego w głąb tkanek przyzębia uszkadza aparat zawieszeniowy zęba. Przy licznych brakach zębów następuje wędrówka pozostałych, co prowadzi do powstania węzłów urazowych pogarszających stan przyzębia. Rozchwianiu zębów towarzyszy uczucie „wysadzania” zęba, wrażliwość zęba przy opukiwaniu poziomym oraz ból przy gryzieniu twardych pokarmów.
• UBYTEK KOŚCI Ubytek kości prowadzi do „ powiększenia” korony zęba i obniżenia korzeni zęba, gdzie odkłada się płytka nazębna. Prowadzi to do pogłębienia się procesu zapalnego przyzębia.

PODZIAŁ ZAPALEŃ PRZYZĘBIA

I Zapalenie przyzębia przewlekłe (najczęstsze).

II Zapalenie przyzębia agresywne (występujące rodzinnie, szybki postęp choroby, nadmiar złogów nazębnych, wzmożone wydzielanie cytokin prozapalnych).

Zapalenie przyzębia przebiega z okresami remisji i zaostrzenia choroby. Cięższy przebieg obserwuje się u palaczy tytoniu, przy nieprawidłowej budowie anatomicznej zęba, u osób z wadami zgryzu oraz stosujących aparaty ortodontyczne.

PROFILAKTYKA ZAPALEŃ PRZYZĘBIA

Choroby przyzębia zostały uznane za chorobę społeczną, skutkującą utratą zębów.

PROFILAKTYKA W DOMU

Właściwa higiena jamy ustnej:

1. Dobór odpowiedniej szczoteczki do zębów (najlepiej przez lekarza stomatologa, w zależności od stanu dziąseł).

2. Właściwy sposób szczotkowania zębów.

3. Dobór pasty do zębów- pasta lecznicza – sulphodent.

4. Środki uzupełniające: nici dentystyczne, wykałaczki, stymulatory dziąsłowe do masażu brodawek dziąsłowych, wodne irygatory ustne usuwające resztki pokarmowe z niedostępnych miejsc.

5. Masaże dziąseł (zawsze po usunięciu złogów kamienia) borowinowy żel – pelogel do masażu szczoteczką lub opuszką palca.

PROFILKAKTYKA STOMATOLOGICZNA

1. Badania kontrolne z kontrolą higieny jamy ustnej (ocena wskaźników higieny – wskaźnik kamienia i osadu), wybarwianie złogów nazębnych za pomocą tabletek lub roztworów, co ułatwia ich dokładne usunięcie. 2. Usuwanie złogów nazębnych( skaling) narzędziami ręcznymi i za pomocą ultradźwięków. 3. Polerowanie koron, szyjek, obnażonych korzeni zębowych (szczoteczki, gumki, profesjonalne pasty do polerowania zębów). 4. Usuwanie przebarwień koron i szyjek zębowych – tzw. piaskowanie. 5. Lakierowanie- lakiery chlorheksydynowe i fluorowe, zmniejszające nadmierną wrażliwość koron i szyjek zębów.

LECZENIE ZAPALENIA PRZYZĘBIA

Podstawą leczenia jest walka z płytką bakteryjną odkładającą się na zębach. Przebieg choroby zależy od składu płytki bakteryjnej. Bakterie osadzające się na płytce nazębnej wydzielają enzymy rozkładające składniki nabłonka i tkanki łącznej dziąseł oraz toksyny bakteryjne. Rozpad bakterii uwalnia enzymy lizosomalne, uszkadzające tkanki przyzębia. Bakterie osłabiają reakcje obronne organizmu, zwiększają stężenie prozapalnych cytokin. W rezultacie dochodzi do niszczenia elementów kostnych aparatu zębowego. Leczenie wymaga współpracy lekarza z chorym. Systematyczna kontrola lekarska i leczenie stomatologiczne mogą zapobiec utracie zębów.

LECZENIE PODSTAWOWE

• Usuwanie złogów nazębnych nad i poddziąsłowych.
• Korekta poddziąsłowych nawisów wypełnień
• Usunięcie martwego cementu korzeniowego.
• Polerowanie powierzchni szyjek i korzeni zębów
• Korekta węzłów urazowych
• Unieruchomienie rozchwianych zębów

LECZENIE FARMAKOLOGICZNE

OGÓLNE:

• antybiotykoterapia i chemioterapia

MIEJSCOWE: 1. pasta lecznicza – sulphodent lek zmniejsza krwawienie, obrzęk brodawek dziąsłowych, redukuje ilość płynu dziąsłowego, dokładnie oczyszcza zęby z nalotów nazębnych. Pasta działa przeciwzapalnie, ściągająco, regeneruje nabłonek śluzówki jamy ustnej, wyraźnie odświeża oddech. Leczy i dodatkowo doskonale czyści zęby ze złogów, skutecznie opóźnia utratę zębów. Zawiera bocheńską leczniczą sól jodowo-bromową oraz solankę siarczkową z odwiertu Szyb Solecki Uzdrowiska Solec-Zdrój Sp.j.. 2.borowinowy żel  – pelogel lek na bazie zagęszczonego wodnego wyciągu borowinowego- koncentrat aktywnych biologicznie składników borowin. Działa przeciwzapalnie i silnie ściągająco. Masaż dziąseł z użyciem żelu poprawia mikrokrążenie w zmienionych patologicznie tkankach, co sprzyja wchłanianiu się wysięków i nacieków w ogniskach zapalnych. Zapobiega rozchwianiu i wypadaniu zębów. Pozostawia długotrwałe uczucie świeżości (zawiera naturalny olejek miętowy). 3. Przepłukiwania kieszonek dziąsłowych roztworem 3% wody utlenionej.

4. Ozonowanie

5. Zabiegi balneologiczne – płukanie wodami siarczkowymi, natryski, irygacje wodne, okłady borowinowe, jonoforezy np. borowinowe z leku borowinowy żel – pelogel.

LECZENIE CHIRURGICZNE

Obejmuje zabiegi redukujące kieszonki przyzębne, regenerujące tkanki przyzębia, plastyczne, korektę zgryzu urazowego, unieruchomienie zębów (szynowanie).