Chociaż najczęstsze przyczyny bólu kolan są wiązane z podeszłym wiekiem, to jednak w praktyce nie zawsze tak jest. Nierzadko dyskomfort związany z kolanami pojawia się również u ludzi młodych, np. na skutek intensywnej aktywności fizycznej i przeciążenia. Często przyczyna bólu tkwi w urazach, którym ulegają więzadło, łąkotka i rzepka. Sprawdź, co może powodować ból kolana, poznaj przyczyny i leczenie.
Staw kolanowy jest największym stawem człowieka, o czym często zapominamy. Nie ma łatwej roli do spełnienia, ponieważ utrzymuje ciężar całego ciała i jest odpowiedzialny za stabilizację postawy w czasie ruchu. Niemal nieustannie poddawany jest obciążeniom i tym samym narażony na rozmaite kontuzje. Może niektóre z nich dotyczą właśnie Ciebie?
Poznaj kolano skoczka i kolano biegacza – dwie najczęściej występujące dysfunkcje związane z kolanami. Dowiedz się również, skąd się bierze ból kolana przy klękaniu i jak można sobie pomóc domowymi sposobami.
Najczęstsze przyczyny bólu kolan
Nie istnieje jedna uniwersalna przyczyna bólu kolan. Tak naprawdę ból kolana może być spowodowany przeciążeniem, nieprawidłowym wykonywaniem ćwiczeń, urazem mechanicznym, np. skręceniem, zwichnięciem czy zerwaniem struktur tworzących staw kolanowy. Często za dolegliwościami bólowymi stoi choroba zwyrodnieniowa stawów i zapalenie stawów.
Usystematyzujmy to – czynniki, które mogą powodować ostry ból kolan, to:
- Przeciążenia – mogą wynikać z otyłości, nadmiernej aktywności fizycznej lub ciężkiej pracy fizycznej. Pojawiają się także u sportowców mocno obciążających forsujących staw kolanowy. Na ten typ bólu kolan często cierpią też kobiety w zaawansowanej ciąży.
- Skręcenie stawu kolanowego – polega na uszkodzeniu więzadeł, nierzadko wraz z torebką stawową. Objawem jest ostry ból, który może ograniczać ruchomość stawu, a każda próba wykonania ruchu powoduje nasilenie bolesnych dolegliwości. Charakterystycznym objawem jest również krwiak, obrzęk i ocieplenie okolicy stawu spowodowane przez stan zapalny.
- Naderwanie lub zerwanie więzadeł – przy naderwaniu więzadła objawem jest silny i rwący ból kolana, który może ograniczać zakres ruchu stawu, a nawet uniemożliwić chodzenie. Ponadto pojawia się zasinienie, obrzęk i uczucie zablokowania przed ruchem. Jeśli dojdzie do całkowitego zerwania więzadeł, np. wskutek uderzenia w kolano czy wygięcia całej kończyny, niezbędny jest zabieg operacyjny.
- Uraz łąkotki – najczęściej dochodzi do niego przy nagłej zmianie kierunku ruchu w kolanie, ale przyczyną może być również choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego.
- Torbiel Bakera – zgrubienie w dole podkolanowym, wypełnione płynem. Ból pojawia się przy zginaniu kolana, a obecna sztywność uniemożliwia wyprostowanie kolana.
- Kolano biegacza – schorzenie o charakterze przeciążeniowym, obejmujące pasma biodrowo-piszczelowe. Dolegliwość dotyczy przede wszystkim biegaczy długodystansowych, ale także narciarzy i piłkarzy. Głównym objawem jest palący ból w kolanie, w przedniej i bocznej jego części, który promieniuje w dół i nasila się podczas chodzenia. Oprócz tego może pojawić się obrzęk stawu, trzeszczenie w kolanie i stan zapalny spowodowany mikrouszkodzeniami.
- Kolano skoczka – schorzenie związane z degeneracją więzadła łączącego rzepkę i kość piszczelową. Najczęściej dotyka osoby otyłe i uprawiające sport bez odpowiedniego przygotowania technicznego. Ból kolana występuje w dolnym brzegu rzepki. Na samym początku dyskomfort pojawia się wyłącznie w trakcie aktywności fizycznej lub zaraz po jej zakończeniu. W przypadku braku leczenia ból utrzymuje się również podczas codziennego funkcjonowania. Problem sprawia np. wchodzenie po schodach.
- Podeszły wiek – dolegliwości ze strony stawu kolanowego dotyczą głównie osób po 65. roku życia. Związane są z naturalnymi procesami degeneracji tkanki chrzęstnej i kostnej oraz osłabieniem siły mięśni. Ryzyko zachorowania na chorobę zwyrodnieniową wzrasta u osób z nadmierną masą ciała czy cierpiących na reumatyzm. Obok bólu pojawiają się przykurcze i ograniczenia ruchomości stawu.
- Kolano kinomana – choć sama nazwa brzmi ładnie, to jednak schorzenie powoduje ten sam dyskomfort, co kolano skoczka lub biegacza. Przyczyną jest długotrwałe siedzenie ze zgiętymi kolanami, mówiąc inaczej – jest to mocniejsze przyparcie rzepki do przedniej powierzchni kości udowej. Charakterystycznym symptomem jest ból kolana z przodu, zazwyczaj przy wstawaniu, słyszalne trzeszczenia i chrupania kolana. Nieprzyjemne dolegliwości łagodnieją po rozmasowaniu przedniej części uda i kolana.
Wśród pozostałych przyczyn mogących powodować dolegliwości bólowe znajdują się:
- dna moczanowa,
- choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawu,
- zwyrodnienie stawu biodrowego,
- wady postawy i nieprawidłowa budowa anatomiczna stóp.
Ból kolana przy zginaniu – co może go powodować?
Ostry lub łagodny ból kolana przy zginaniu nie musi oznaczać poważnej choroby. Często jednak jest następstwem rozwijających się zmian zwyrodnieniowych, a poza tym – objawem nadmiernego obciążenia stawu lub wynikiem nieprawidłowo wykonywanych ćwiczeń fizycznych.
Tego typu ból towarzyszy osobom uprawiającym siatkówkę, koszykówkę, piłkę nożną i ręczną. Wśród innych przyczyn wymienia się:
- tętniaka tętnicy podkolanowej – jest to schorzenie związane z utratą elastyczności i twardnieniem ścian tętnicy. Występuje głównie u seniorów,
- zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego – powoduje problemy z pełnym wyprostowaniem kolana,
- uraz tylnego rogu łąkotki – przyczyną są zmiany degeneracyjne,
- kolano biegacza i skoczka – wynikają z powtarzających się mikrourazów i przeciążeń.
Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna dolegliwości bólowych podczas zginania kolana, nie można go lekceważyć. Z tą dolegliwością należy zgłosić się do ortopedy, zwłaszcza gdy ból utrzymuje się przez dłuższy czas i przybiera na sile.
Jeśli chodzi o domowe sposoby na ból, to pomocne będą napary z imbiru, arniki, rumianku czy kurkumy. Ta ostatnia ma również właściwości przeciwzapalne, więc można ją wykorzystać do okładów.
Jakie leki na ból kolana bez recepty mogą pomóc?
Chcąc zmniejszyć ból i pozbyć się stanu zapalnego, warto sięgnąć po leki bez recepty – bezpieczne i skuteczne, oparte na sprawdzonych składnikach naturalnych.
- Żel Bals Sulphur Żel opiera się na aktywnych składnikach solanki siarczkowej. Są to: siarka dwuwartościowa, jony wodorosiarczkowe, siarka koloidalna, jony wapnia, magnezu, jodu i inne wartościowe mikroelementy. Żel działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie, przyspiesza powrót prawidłowej funkcji ruchowej stawów.
- Na ból kolana spowodowany urazem mechanicznym, jak również obrzęki wynikające z urazu lub stanu zapalnego, polecamy nasz Reumogel Żel borowinowy. Zawiera on aktywne biologicznie: kwasy huminowe, fulwokwasy, jony wapnia, magnezu, sodu, ciała estrogenne, garbniki i inne cenne mikroelementy. Żel działa przeciwzapalnie, przyspiesza procesy naprawcze i, co ważne dla wielu pacjentów, łagodzi ból. Lek ten można stosować razem z kąpielami borowinowymi i okładami z borowiny.
- Lekiem bez recepty przynoszącym ulgę w dyskomforcie utrudniającym normalne funkcjonowanie jest również Maść Borowinowa z Buska-Zdroju – odpowiednia dla osób borykających się ze stanami pourazowymi narządu ruchu i wynikającymi z nich problemami z poruszaniem się i bólem. Maść działa przeciwbólowo i niweluje stan zapalny. Dodatkowo przyspiesza ustępowanie zmian pourazowych. Działanie leku można wzmocnić okładami borowinowymi lub kąpielami.
Profilaktyka i leczenie bólu kolan
Powiedzenie „lepiej zapobiegać, niż leczyć” ma solidne podstawy i dotyczy także stawu kolanowego. Co można zrobić, by ustrzec się przed bolesnym schorzeniem? Oto kilka kwestii, o które należy zadbać.
- Utrzymywanie właściwej masy ciała.
- Aktywność fizyczna, która pomaga zadbać o odpowiednią sprawność mięśni i stawów. Najlepiej wybierać aktywności, które nie obciążą kolan i nie doprowadzą do kontuzji, np. pływanie. Warto poćwiczyć mięśnie nóg – idealne będą ćwiczenia wzmacniające, które zapewnią stabilność kolan podczas chodzenia, biegania czy podskoków. W pracy z kolei zadbaj o kilka przerw, tak by móc zmienić pozycję kolan.
- Zdrowa i zrównoważona dieta – ułatwi zachowanie prawidłowej masy ciała. W diecie powinny znaleźć się świeże warzywa i owoce, zdrowe węglowodany i nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Warto uzupełnić menu o produkty zawierające kolagen, białko, witaminy B, D i E.
- Unikaj dźwigania – podnoszenie znacznych ciężarów przy ugiętych kolanach jest dla nich bardzo niekorzystne. Jeśli musisz coś przenieść, postaraj się podzielić ciężar na kilka mniejszych partii.
- Buty na płaskim obcasie – podczas noszenia wysokich szpilek ciężar ciała przenosi się do przodu, w efekcie czego chrząstka (zwłaszcza na rzepce) jest uciskana, co z kolei prowadzi do tego, że nie jest dobrze odżywiona. Z kolei staw kolanowy przez cały czas pozostaje w lekkim zgięciu. Zamiast więc obcasów 10 cm warto wybrać te nieco niższe, do 5 cm.
O ile problem z kolanem nie wymaga interwencji chirurga, leczenie zachowawcze zda egzamin. Wcześniej jednak należy wykonać badania fizykalne, które dodatkowo można uzupełnić badaniami obrazowymi, jak RTG czy rezonans magnetyczny kolana.
Leczenie kolana zależy od jego przyczyny i może obejmować różne metody terapeutyczne, w tym fizjoterapię i fizykoterapię – ich celem jest przyspieszenie procesów gojenia i regeneracji. Przy urazach i chorobie zwyrodnieniowej można zastosować krioterapię (leczenie zimnem). Korzystnie działa laseroterapia, pole magnetyczne i fonoforeza.
Powyższe zabiegi warto uzupełnić naturalnymi lekami bez recepty Sulphur, np. maścią borowinową lub żelem na bazie solanki siarczkowej.